درسی از اقتصاد: اختیار معامله

اختیار معامله. اگر گندم بالا رفت تومای نانوا چه کند؟

توما نانوایی دارد.
مصرف سالانه او 10 تن است.
او نگران است که سال بعد قیمت گندم به دلیل خشکسالی خیلی زیاد شود.
پس به دنبال راهی است که ریسک ناشی از افزایش قیمت گندم را در کسب و کار خود کنترل کند.

آموت کشاورز است.
تولید او سالانه 10 تن است.
او نگران است به دلیل افزایش رقابت، قیمت گندم سال بعد کاهشی شود و او ضرر کند.
پس به دنبال راهی است که ریسک ناشی از کاهش قیمت گنــدم را در کسب و کار خود کنترل کند.

فرض کنید امروز قیمت گندم به ازای هر تن، یک میلیون تومان است.

پس توما و آموت قراردادی می بندند. به این ترتیب که …
توما به آموت 2 میلیون تومان پول می دهد و قراردادی امضا می کند که فارغ از قیمت گندم در سال بعد، این اختیار را داشته باشد که 10 تن گندم به قیمت هر تن یک میلیون تومان بخرد. این قرارداد، برای توما الزام آور نیست.

یک سال می‌گذرد و حالا …

سناریوی اول : قیمت ثابت بماند

یک سال بعد، فرض کنیم که قیمت گندم تغییر نکرده است. یعنی هنوز هر تن یک میلیون.

چه رخ می دهد؟
توما می تواند از آموت یا هر فروشنده دیگر، 10 تن گندم به قیمت 10 میلیون بخرد. اما توما قبلا 2 میلیون به آموت داده. پس قیمت تمام شده برای او 12 میلیون می شود. آیا توما ضرر کرده است؟

سناریوی دوم : قیمت افزایش پیدا کند

فرض کنیم پیش بینی توما درست باشد و سال بعد قیمت هر تن گندم بشود 1.4 میلیون.

یعنی او باید 14 میلیون در بازار خرج کند. اما حالا او خوشحال است.
او قرارداد به دست سری به آموت می زند و قرارداد خود را فعال می کند و 10 تومان می دهد و 10 تن گندم می گیرد.
یعنی قیمت تمام شده برای او شده 2+10 یعنی 2 میلیون سود کرده.
آموت هم به جای 14 میلیون، 12 میلیون گیرش آمده و ضرر کرده.

سناریوی سوم : قیمت کم شود!

اگر قیمت گندم کم شود و به 600 هزار تومان برسد، توما چه می کند؟

او بیخیال قراردادش با آموت می شود و 10 تن گندم را از بازار به قیمت 6 میلیون می خرد. دو تومنی هم که به آموت داده می شود روغن ریخته و ضرر او!
اما برویم سراغ آموت خوشحال: در این حالت آموت 2 میلیون از توما گرفته و 10 تن گندم را هم در بازار به 6 میلیون می فروشد و 2 میلیون بیشتر سود می کند.

چه کسی سود می کند؟

حتما متوجه شده‌اید که در این معامله بیشترین سود را کسی می‌برد که آینده را بهتر پیش بینی کند.
مثلا اگر قیمت گندم دوبرابر شود، آموت مجبور است به جای 20 تومن درآمد، به 12 تومن درآمد قانع باشد چون اشتباه پیش بینی کرده که قیمت قرار است کم شود.

چه فایده ای برای ما دارد؟

خود قراردادهای اختیار معامله یا آپشن (Option) را می‌توان در بازار خرید و فروش کرد و از این محل سود بدست آورد.
مثلا در بازار ایران می‌توانید روی سکه و زعفران و .. معاملات آپشن انجام دهید.
نکته: نمادهای اختیار خرید در بورس ایران با پیشوند ض مشخص می‌شوند.

می توانید این مطلب را به صورت مصور در اینستاگرام تومان مشاهده کنید: https://www.instagram.com/p/CfKE1gOtafY/